به گزارش ملایری‌ها به نقل از ایسنا، کوزه‌ای گِلی مملو از تیله‌ها و مهره‌های رنگی که دختران و پسران فامیل را جمع می‌کرد تا هر تیله و مهره با شعری از حافظ بیرون بیاید و فال‌نامه دل بی‌قرار جوانان باشد ... هنوز هم صدای دلنشین شاهنامه‌خوانی پدرم با بانگ حماسی در گوشم است و چای دارچینی مادربزرگ در استکان‌های کمرباریک در ذهنم،‌ یادش بخیر...

اما حالا درگذر بی‌رحمانه زمان، یلدای زمستان آدم‌ها گمشده! دیگر نه از صمیمیت قبل خبری است و نه از نشاط و شادی دل‌ها... تبلت، ‌گوشی‌های اندرویرد، ‌ماهواره، کامپیوتر و اینترنت به جای اقوام و فامیل‌ها ما را میهمان فضای سر مجازی کرده‌اند.

این سال‌ها ‌شب‌های یلدا، شب‌های یخ‌زده و بی‌روح است،‌ مهر و محبت و نگاه‌های اعضاء خانواده و گپ‌وگفت‌های رودر رو جایش را به پیامک‌های خشک یکی دو صفحه‌ای داده است. از سوی دیگر تورم و قیمت‌های سرسام‌آور و مشکلات عدیده اقتصادی، خیلی از پدرها و مادرها را شرمنده فرزندانشان می‌کند و چه بسا دعا کنند که ای کاش هرگز یلدا، ‌این دختر زیبای زمستان با گیسوان سیاه شب زده‌اش از راه نرسد تا چشمان حسرت‌زده بچه‌هایشان را نبینند ...

بعضی شغل‌ها پیش از موعد مقرر آدم را پیر و فرسوده می‌کند،‌ خبرنگار که باشی و در دل جامعه لاجرم مجبوری صحنه‌های دردناکی را مشاهده کنی که شاید تا سال‌ها ذهنت را درگیر می‌کند؛ ‌حسرت کودکان، ‌عبور سریع زنان و مردان تهیدست از مقابل ویترین مغازه‌ها، ‌دست‌فروشانی که برای یک لقمه نان حلال سرمای استخوان خُردکن زمستان را زیربارش بی‌امان برف و باران تحمل می‌کنند، دردهای خفته در گلو و هزار و یک راز مگوی دیگر....این سال‌ها، ‌شب یلدا دیگر مثل دهه‌های قبل نیست...

نگاهی به آئین یلدا در ملایر

مسئول انجمن دیرینه‌شناسی ملایر‌ در رابطه با آئین یلدا در ملایر به خبرنگار ایسنا ‌گفت: یکی از سنت‌های نیک و آداب کهن و شیرین در ایران به ویژه منطقه جبال که ملایر یکی از همین ولایت و سرزمین است، آداب و سنت‌های دیرینه و باستانی که مربوط به اصالت و ماندگاری نام وطن است و هماهنگی با عقیده و باورهای مذهبی او دارد، شب یلداست که به عنوان یک آداب و سنتی بین‌المللی معرفی شده است.

حجت‌الاسلام "عبدالکریم ترابی" در رابطه با این سنت دیرینه در شهرستان ملایر، افزود: در گذشته بیش از یک هفته به شب چله که همان یلداست، مانده، مردم به استقبال این شب خرم و شادمانه می‌رفتند و خانم‌های خانه بعضی از خریدهای مورد نیاز را به عهده مردان قرار داده و تعدادی از آنها را خود برعهده می‌گرفتند.

وی ‌اظهار کرد: این حرکت کاملا چهره بازار را عوض می‌کرد و اگر غریبه و جهانگرد بی‌اطلاعی حضور می‌داشت به وضوح جنب‌وجوش تازه‌ای مشاهده می‌کرد که خبر از یک واقعه استثنائی می‌داد.

این پژوهشگر ملایری ‌ادامه داد: خوراکی‌هایی که پایه اولیه سفره شب چله را رنگین می‌کردند عبارت بودند از کدو حلوائی و هندوانه سرخین و خربزه و انار که جلوه سفره را دوچندان می‌کرد و درجه دوم شیره شربتی برای برف شیره چون قرار بود بارش برف زمین را سفیدپوش کند و دیگری لعل و سومی شیرشیره که انگور شیرین و میل خوش بود و در ضمن گندم و شاهدانه و ذرت تفت داده شده و تخمه بوداده خربزه،‌ از جمله تنقلات اصلی مردم ملایر در شب یلدا به شمار می‌رفت.

ترابی‌ خاطرنشان کرد: بعضی از خانواده‌ها نیز از چند روز قبل به کوچکترهای فامیل خبر می‌دادند که شب یلدا همه در خانه پدربزرگ‌ها برای شام و شرکت در جشن شب چله دعوت هستند و غذای سفره شام شب یلدا معمولا کلّه بریان قوچ یا بره و اگر نبود کوفته که تنوع بسیاری دارد چون کوفته نخودچی، کوفته تبریزی، کوفته سرگنجشکی، کوفته بلغور، کوفته ترقه و کوفته برنجی بود.

مسئول انجمن دیرینه شناسی ملایر‌ یادآورشد: در گذشته شاهنامه‌خوانی توسط یکی از آقایان که دارای آهنگ خوش بود، ‌جایگاه خاصی در میهمانی شب یلدا داشت و پس از خواندن یک فصل از شاهنامه که حدود یک ساعت به طول می‌انجامید، خواندن کتاب‌های تاریخی و حماسی فلک ناز و حمله حیدری و ... از دیگر رسوم معمول این شب بوده و خوردن آجیل و میوه‌های فصل، قصه‌گویی و شنیدن مسائل روزمره‌ از دیگر اقدامات متدوال در شب یلدای ملایری به شمار می‌رفت که البته هنوز هم در خانواده‌های بسیاری پابرجاست.

به گزارش ایسنا، ‌بسیاری از خیرین و واقفین می‌توانند با نگاهی نو و در راستای حفظ سنت‌های اصیل ایران زمین در رونق شب یلدای خانواده‌های مستمند، ‌گام‌های ماندگاری بردارند و این مهم با همکاری دستگاه‌های ذیربط و مسئولان شهر امکان‌پذیر است.